GAZALANI ALİM: «MENİ ŞKOLUM, AKADEMİYAM DA - OMAR BLA MUTAY» ♪♫
Bu cırçını fahmusuna baş urğanla bek köbdüle. Anı cañız karaçay-malkar halk oğay, bu tögereklede caşağan başha milletleni keleçileri da süyedile. Cırlağanına har kim da sağayıb tıñılağanı boşdan tüldü: küçlü, ariu auazı, muzıkanı igi eşitgeni, cırnı mağanasın sezib, anı karauçuğa cetdire bilgenini sıltauundandı ol barı da.
Kuliylanı Kaysın atlı malkar kıral drama teatr Türknü Konya şaharında bardırılgan altınçı Halkla aralı «Ming soluv - bir avaz» degen sahna festivalda Tokumalanı Cagafarnı «Çonay katın aladı» degen komediyasın ol cerli Mevlana universitetni cıyılıvla bardırılıvçu zalında oynagandı. Belgilep aytırçadı, Kabartı-Malkar Respublikanı teatr iskusstvosunu tarıhında sav kollektiv tış kıralga barıp, birinçi kere fahmusun körgüztgenin. Anı bla baylamlı bu işni boluvuna Nalçik şaharnı Türk Respublikada ofisialnıy keleçisi Appolanı Aslan ullu koşumçuluk etgendi. Truppabıznı başçısı Cangorazlanı Macit a, halk tanıgan fahmulu artistden sora da, kuralıvlu onovçu da bolganın açıklagandı. Spektaklge karaganla, festivalnı kuraganla da kollektivibizni işine igi baga biçgendile.
Küy deb ölgennge etilgen cırnı makamına da aytadıla, allay cırnı kesine da aytadıla. Carık cırnı makamına ömürde da küy demeydile, alay a eski cırlanı makamlarına küu degenlerin biz bek köb eşitebiz. Anı alay nek aythanları belgilidi: eski halk cırlada cigitlik aytılgannı birgesine tarıgıu, taralıu köb aytıladı. Karaçay-Malkar halk poeziyada küyle bek ertdeden beri keledile, alay a ertdegi küule saklanmagandıla. Bek ertde etilib, bügün da aytılgan «Goşayah Biyçeni küyüdü».
Karaçaynı birinçi bardı-nazmuçusu ÖZDENLANI Saparnı «Es» atlı alamat kitabı çıkgandı. Kitabnı,avtornu üsünden da talay söz aytırga izleyme.
Duniya mal kul etgen bayladan neda kral biy etgen carlıladan tüldü Sapar ÖZDEN. Allah erkin carathan nasıblı kauumdandı ol. Kerti poetdi, alay demek, özdenlik anı kanındadı. Kan bla kirgen a, can bla çıgadı cañız. Ençi at kurab, Atlı bolurga fahmuları cetmegen, cayau barırga ua ıylıkgan miskin canla da bardıla. Anı sebebli, ala ne etedile? Arbası bolgannı arbasına minedile da, anı cırın cırlaydıla. Tolumudu alada adamlık, şayırlık?
Keligiz, bu Cañı cılda, bu karaçay-malkar saytdan başlab, kayda da, ana tilibizde söleşeyik, cazayık. Başha halklanı adamlarına aytılır zatnı orus, iñiliz, türk tillede da aytayık, kalgan zatnı ua kesi tilibizde bardırayık.
Bir elde Aytek dep bir kişi caşagandı. Anı caşına da Aytek atagandıla. Caşnı atası ölgendi. Elde bolgan adetge köre, caşı atasına kara kiyip başlagandı. Kara kiygen adetleri alay bolgandı: bir cılnı içinde kara kiygen üyden tışına çıkmagandı. Cılı cetgende, teñ caşları cıyılıp, oraza açhan kün onou etgendile: - Barayık da, Aytekni karasın teşdireyik da, elge tuura eteyik, - degendile. Bıla barganda, başha bir kauum caş cıyılıp, Aytekni elge körgüztüp turganların körgendile. Ol zatlanı körgende, artda bargan caşla kaytıp tebiregendile.
