NEDİ? NEDİ?
Bayramuklanı Fatima.
Miniatürala
Halk nesi bla halkdı?
Bizge "karaçaylıma" deb aytdırğan nedi? Kaysı şartladıla? Canıbız
tağılıb turğan Koban, Teberdi, Cögetey, Gum özenlemi, oğese töppelerin kökge
tireb turğan tavlamı? Nedi bizni "tavluma!" deb öhtemlendirgen?!
Tartıv soğulsa, çığıb tebseribiz kelgenimi? Orayda aytılsa, ejivge koşulmay kalalmağanıbızmı?
Ayrannı, nartüh gırcınnı, cırnanı, bek erkeletib aşağanıbızmı? Nedi bizni karaçaylı
etgen? Tilibiz? Adeb-namıs şartlarıbız? Bir-biribizge: "Alan… " - deb
söleşgenibiz!?
Biz, çille cavlukla
da kısmağan, millet çepkenle da kiymegen, burunñulaça, iynar ayta da bilmegen,
kiyiz basarğa, boza eterge da ürenmegen kavum, nek karaybız ötgen ömürlege
alay, nege ese da tansık bolğança, neni ese da andan beri köçürürge izlegença?!
Kanıbızda bolur anı sıltavu. Ötgen ömürde milletni körmegeni, çekmegeni kalmağandı.
Al cılından başlab, ahır cılına deri sınab karasañ, halkğa kıyınlık da, zavukluk
da keslerin unutdurmay, almaşıb kelib turğandıla. Kuvançnı "tatıvun"
da biledi camağat, carsıv da kesin tanıtır üçün kalmağandı. Açlık, tokluk da
har tavlu üyde bolğandı konak. İgilikge vulanıb, igi şartların saklarğa küreşib
kelgen halk, cıyırma birinçi ömürge kuru millet atın tül, tilin, adeb-namıs
şartların, tin baylığın cüregine sıyındırıb ötdürgendi.
Ötgen ömür koyğan
sınam, amanı igisi bla da, halibizde, caşavğa karavubuzda, har nege bağa berivübüzde
köb zatıbıznı türlendirgendi. Köb tavlu büğün tavlarına sıyınıb caşağannı
keslerine azğa sanaydıla, köble akılları-bilimleri bla bütevduniya daracağa
çığıb, atların, halknı atın da igi bla aytdıradıla… Arabızda ana tilibizni bilmegenle da az
tüldüle, adeb-namıs coruklarıbıznı eskige sanağanla da tübeydile, millet
şartlarıbıznı caşav colda artık cükge körgenlege da coluğuvçanbız, tin
baylığıbız bar-cok ese da istemegenle da bardıla. Alay bolsa da aslamıbıznı kanıbız
turadı biyağınlay. Ol a, eski cırlağa da, çille cavluklağa da, ötgen ömürleni
başha ızlarına da turadı tansıklay. Adeb-namıs urlanñan cıyırma birinçi ömürnü
al cıllarında burunñu kıznı buyuğa bilivün, namısına bekligin, arivlukğa tabınıvun,
kubulurğa öçlüğün oyuvlarında saklağan çille cavluknu tansıklamay ne etgin?
Seyir tülmüdü
atañ-anañ, halkıñ esinde saklağan zat, seni başıñdan da ötgença bolub, cüregiñe
ömürlükge tüyrelib kalğanı…
Kaynak: http://elbrusoid.ru |