| kaçigar | Tarih: Perşembe, 10-09-09, 0:25 AM | Mesaj # 1 |
Tümgeneral
Grup: Admin
Mesaj: 162
Ödüller: 1
İtibarlarınız: 0
Konum: Dışarıda
| 
Bilal LAYPAN
САКЪ БОЛУГЪУЗ СЁЗГЕ
Сёз ючюн джаратханды шайырны Аллах. Сёзню, тилни джангыртыр ючюн, саугъалагъанды аны керамат бла, фахму бла да. Сора, Аллах берген кераматны, фахмуну Аллахха, адамгъа къаршчы бурса уа поэт, анга бек уллу къыйынлыкъла джетерикдиле. Аллах берген керамат бла, фахму бла Ибилисге къуллукъ этсе,- бергенин сыйырлыкъды Аллах андан: поэт кераматсыз, фахмусуз да къаллыкъды. Кёб башха палах да джетерикди анга: ол заманда да сокъуранмаса, тюшюнмесе – бютеу багъалатхан затларын барын - джашауу да аланы ичинде - тас этерикди поэт. Адабиятдан, дуниядан да сыйсыз болуб кетерикди... «ШАЙЫРНЫ БОРЧУ» статьядан.
***
Сёз менден тамадады,
Къалюбалада джаратылгъанды ол.
Къыйынлыкъдан неда къартлыкъдан
Ёлюрге да боллукъду ол.
Сёз менден тамадады:
Кёрмесем аны къачын, сыйын –
Кесими да болурму сыйым?
Сёз ючюн да соруллукъ – алдады.
Сёз менден тамадады.
Ёмюрледен келеди адет:
Сёзге орнун къоюб,
Алай кетеди джашаудан поэт.
Ары дери да поэтге,
Джангыз былайды джашау:
Сёзню атха миндириб,
Кеси барады джаяу.
Аллах берген джанындан
Поэт Сёзге этеди юлюш.
- Кимди да джан салгъан Сёзге?
- Сёзге джан салгъан – Поэтди, алай а,
Аллахданды Сёзню да джаны.
Ангылагъан халкъ аны,
Сёзге болур артыкъ да сакъ.
Сёзде барды Адам,
Сёзде барды Хакъ.
Сёзню хакълыгъы, акълыгъы ючюн,
Шайыр джанын этеди къурман.
Сезилгенлей турлукъла Сёзде
Аллах бла адам.
Сакъ болугъуз: джашайла Сёзде
Аллах эмда адам.
ÖLÜMSÜZLÜKGE UZALA
Kaynay-kaynay suvu kuruğan
Kazanña uşama,kıyın cüregim
Çaba- çaba talağı turğan
Acirge uşama,cürük cüregim
Taşnı teşgen kırdıkğa uşa
Taş tübünde da sınsıma
Taş başında da sızğırma
Kaç kelligin bilgenley caşa
Kaç kelse wa canawlada,
Biyagı taşnı tübüne
Tüşeriñi bilgenley caşa
Tuwğan taşıñ sın taşıñ bolur
Süymey eseñ a ölürge
Eliyası ,kün tayağı da bolğan
Başıbızdagı kökge uşa
Karalsañ da kögerseñ da
Dunıyanı kuçaklab caşa
Dunıyanı költürüb caşa
Kurşow bolub bir kör sen da
Alamnı kesiñe sıyındıralsañ
Zamannı kesiñe sıyındıralsañ
Adamnı kesiñe sıyındırslsañ
Caşaw ,ölüm da seni içiñde. Sen a
Ölümsüz bolluksa cürek
Laypanlanı Bilal
*****************
Ay da kökden uçhalay kelib
Kaya yerninde tohtağandı
Cürekden da çığıb ketib
Mıdahlık keçeni tolturğandı
Curtda canğız terekni
Şuwuldağanın eşitgença bolama
Mölek kanatlı ana tilekni
Adamladan,zamanladan da ötüb
Caşawğa salawat yetib
Aylanñanın sezgença bolama.
Kalıwbalada ana caşına
Etgen tilekni küçü kudreti
Anamı tilegine qoşulub
Büğün meni çırmawdan saklaydı
Anala ketsele da ana til kaladı
Atala ketsele da Ata curt kaladı
*********************
Ana tilekle kurşalağan
Ana cilamukla tazalağan
Cer da caraların ayazğa tuta
Buruladı alkın alğınça
Alay a rahat soluvun alğınçı
Cañı kayğıla cañı carala
Alay a igi umutla ,corala
Ana tilekle taza cürekle ötgür kökürekle
Kutharırla dunıyanı kutharırla
L.Bilal
**************
Şo miñ-miñ cılnı adam ulusu
Kan da ter da tögüb nege
Nege küreşe edi em ahırında
Kesi kesinden boşarık bolub
Tuwduklağa tillerin curtların
Ölümsüzlüknü koyğança koyub
Ketgendile Ata babala biz a
Biz ne koyarıkbız tuwduklağa
Tuwduklarıbız da bollukmudu kaydam
Ahırzaman kölekgesi
Üsübüzge tüşgendi büğün
Ala bolsa da örge karamağan
Körlük tüldü köknü, culduznuda
''Hayt '' derge.Bu eki söz-
Ölümsüzlükge eki atlam
Şıbılası bardı deb
Kökge karamazğa bollukmudu
Adam ulunu miñcıllık coldu
Bizni kolubuzdan üzülmez
Bizni tölüde tohtamaz, oğay!
****************
Bir buşuwu qayğısı carsıwu
Bolmağan kim bardı bu dunıyada
Alay abütew adamuluğa tüşgen qorquw
Töppe tükleriñi örge turğuzadı
Dağıda adam ''hayt''derge qüreşedi
Kökge cergede umutlu qaray
''Baçha tolu bolsun'' deb urunadı
Mal kütedi ''köb bolsun'' deb
Alay a qorquw ketmeydi kölden
Aşıñ-suwuñ soluğan hawañ da
Ölür ot bolub boşasala
İşiñden küreşiñden bütew caşawuñdan da
Ne hayır ne mağana
**************
Kögürçünñe karasañ
Sılarıñ keledi
Cılannı kuçaqlarğa
Kimni barlıkdı kölü?
Seyir etgen:
Tübegenim
Oramda uppalaşa turğan
Cılan bıla kögürçüññe
Alay a esleb karağanımda
Kögürçün - cılan közlü kögürçün edi.
Kögürçün betli cılanla
Cılan közlü kögürçünle,
Sizge cer da - tar, kök da - tar
Sürkele uçhan canla,
Canğız zarlık etmez tarlık-
Ol keñ coluğuz sizni
*****************
Kaydağımı unutub
Seyir tüşle körgenme
Ay carığın uyutub
Ayran etib içgenme
Künden -nartüh gırcından
Külün da kökge çaçıb
Awuzum küe aşadım
Ol ay ayranña çançıb
Cerime tansık bolub
Keramat tüş körgenme
Curtda cañız Terekge
Baş ururga kelgenme
Halkıma tansık bolub
Kuçaklay kadaw taşnı
Betden betge körgenme
Karça bla Botaşnı
Mıdah edi betleri
Közleri sağıştan tolu
Halk talk bolmaz dey yedile
Tilibiz esen bolub
Ayrılık kirmey tursa
Söz bolub,men- sen bolub
Halk Talk bolmaz dey edile
Birige bilgen bolub
(Laypanlanı Bilal)
*********************
Canım çıga yedi da sensiz kalama deb
Sensiz kaldım.Da nek çıkmadı da canım?
Ay medet
Kemsiz etseñ alay boladı deydile...
Bıllay bir nege küeme açıyma
Akılımdan şaşarça bolub
Kesi -kesimden şaşarça bolub
Oğay bıllay bir nege kıyınlaşama
Ana tilim seni sıfatıña kirib
Bir tış halqnı caşına yerge çıkğança,
Ata curtum ana tilsiz kalğança
Can töñekden ayrıla turğança
Oğay bıllay bir nege kıyınlaşama
Ata curtum bar anatilim saw
Ala üçün kerekdi caşarğa ,ölürge da
Sınsımam,sınmam,büğülgen da etmem
Bu aythanımı eterge unamağan cürekge
Kalay eteyim ne eteyim ansı?
Laypanlanı Bilal
***************
Közleribiz carır üçün künça ayça
Sözleribiz carar üçün künça ayça
Söleşeyik Karaçayça
Elibleçe sıylı Elleribizde
Candetleça ariw cerleribizde
Karaçay tilni bereketi tursun
Başha curtda başha halk bla
Caşarğa tüşse ol halknı
Tilini adetini da bilirme
Meni curtumda meni cerimde
Caşab turğanla , caşarğa kelgenle da
Razı bolub süyüb ürenirle
Meni tilime adetime
İnnetleri tüz ese alanı
Karaçay
Halklığınğı tas etmegen eseñ sen
Krallığın bar ese seni
Frantsiyaga Frantsuz til kulluk etgença
İñilitsge İñiliz til kulluk etgença
Karaçay til senñe alay kulluk eter
Laypanlanı Bilal
******************
Carlı tilim,bay tilim
Culduz tilim,ay tilim
Dunıya tilim,tar tilim
Budyan tilim,tram tilim
Navruz,Adurhay tilim
Karça tilim, Botaş tilim
Tav tilim,taş tilim
Nart tilim,caş tilim
Karaçay tilim Ana tilim
***************
BİZ...
''Kobannı taşın calab ,
Suwun içib turluk esek da,
Kayıtırıkbız arı,caşarıkbız anda''
Degen tawlulanı caşları-
Büğün
Kesibizni dunıya malğa aldatıb
Ata-babaladan kalğan tıbırlanı
Ata-babala catthan kabırlanıda
Atıb,
Kaw-kuw bolub keteribizni kim ayatadı?
Biz-
Ne kara keçele da
Sözleri tawlağa,
Közleri tañlağa uşağan
Taşlada culduzlanı köre caşağan
Kuturğan canıwarnı-şıbılanı-
Sırtından kayiş kobarıb alğan
Cazıw suwdan tutdurub
Kayadan salındırsada
''Mından ullu kıyınlığıñdan da
Sen sakla'' deb,es taşlamay
Ahırga deri erkişiley kalğan
Tawlulanı caşları
Alanı ''Arakıdan esirgen ayazır,
Ayrandan esirgen ayazımaz'',
Degen sözlerin da unutub,
Toyub kuturub,kurub keteribizni kim aytadı?
Biz,
Tamblanı sabanın süre
Boyunshada bargan ögüzle esek
Barazada bargan ögüz-
Esibizdi tarihibizdi
Biz-
Başlarıbıznı baş künñe salıb
Gürge baraz,ortabayrım, şabat,
Iyıh künlege çırmalıb,
Cürekleribiz
zamannı takikalağa üleşe,
Köknü ceti katına çığarğa küreşe
Caşağan teyri adamları
Cer kurtlağa burulmazbız
Kırılmazbız.
Har curtnu kesini Kadaw taşı
Kadaw taşlada süeledi adam mekamı
Har curtnu kesini cañız teregi...
Terekleden kuraladı dunıya çegeti.
Adamladan kuraladı halk.
Tamçıladan kuraladı köl.
Kölnü saklar üçün
Tamçılanı saklarga kerekdi.
Adamlanı köz karamlarından,umutlarından
Cürek tılpıwlarından,tileklerinden
Ölümsüzlükle termiliwlerinden
Kuralğan kudretdi Teyri da Allah da
Biz-
Zamannı,alamnı,dunıya kazannı da
Çaçılırğa koymay baylab turğan
Culduz çıklı caşaw sıncırıbız
Birem-birem olgenlikge
Birgeley ölümsüzbüz biz.
Biz-
Tabigatnı alamça çeksiz, zamança uzun,
Birde caznı,birde kaçnı,birde kışnı,
Birde caynı türsününe kire,
Har takikada cañıra,türlene,
Ölede tuwa turğan
Ömürle cırıbız,ömürlük cırıbız
Laypanlanı Bilal
KADER KEÇE
Sanlarım davaçıdıla-davçudula başıma:
Başdan akıl ketse, ayakğa küç ceter.
Kereksizge köb kıynadıñ bizni.
İssiden, suvukdan, avruvladan da saklamadıñ.
Tohtamadıñ etginçi bizni sakat.
Tört sanımdan hayır kalmağandı? deb,
Dağıda, vyalmay, tersleyse bizni.
Etmeseñ edi sen bizge cavluk,
Zamansız ketmez edi savluk?.
Tıñılayma davuna töñegimi.
Tıñılayma davuna cüregimi.
Tañña deri tohtamayla davla.
Meni rahat koymayla ala.
Canımı tohtavsuz talaydı töñek.
Türlü-türlü urub, kıynaydı cürek.
Keçe uzunu eteme sağış.
Kaçımı kaltırata, cuvuklaşadı kış.
Kıyamat kün tirilib, bolurma sav.
Başhalağa koşulub, sanlarım da aytırla dav.
Bilmeyme, kutulurmamı soruvdan.
Alay a, hayır çıkmaz korkuvdan.
Andan ese, hazırlanayım ahıratha.
Caşavumu tüşüreyim kağıtha.
Kaltırasa da kalam tuthan kolum,
Kesi kesimden bir alayım soruv.
Küreşeyim cuknu caşırmay, aytırğa tüzün.
Allahnı allındaça, açık bolsun sözüm.
Sora bir köreyim, ne aytırın halk.
Halk aythanña da tıñlarık bolur Hak.
Alay a, bügeçe cazmayma cuk.
Küreşeme bolurğa Ğarşha cuvuk.
Kalğanladan başharak, tileyme Allahdan:
Şayırnı, şiyirni da haramdan, günahdan,
Özübüznü, sözübüznü da haramdan, günahdan
Tazala, kuthar. Ak söz da Hak söz bla bolurça et?.
Anı tileydi Allahdan bügeçe poet.
2011 cıl, 26-27 avğust
Ana tilin süygenni,
Har zamanda kölü tok,
Anatilni süymegenni,
''ANAM'' derge erkinligi cok.
|
| |
| |
