Salam beriu
Ogartın kelgen - töbentin kelgennge beredi;
eşikden kirgen - üyde turgannga;
kele turgan - süyelip turgannga;
ekeulen tübeşsele, salamın gitçe beredi;
süyelip turgannı katına kauum adam kelse, salam bergen - ol kauumda tamatadı;
kauum adam süyelip, bireu kelse, salam algan - tamatadı;
tamata bla hapar aytır bolsang neda tişirıu bla (elden tışında tübesele), alaga cetmey, atdan tüş;
salam berseng, alsang da - kıçırmay, şıbırdamay ayt.
Kayda em kaçan;
Salam Allahnı salamıdı: cauung ese da, salam berse, salamın al;
aurup, ongsuz tüyül ese
olturup salam bergen - algan adet cokdu;
keçginlik tilemese
bir kere salamıngı almay koygan adamga ekinçi tübegende salam berme
tanımagan adamga cuk sorluk bolsang, alga salam ber;
kabırlada salam bergen durus tüyüldü (kol tutup koyadıla);
ayak coldan çıgıp kelgen adamga salam bermeydile;
kauum adamga, salam berip, kol tutama deseng, tamatadan, ong canından başla.
Kol tutuu;
Tamata kolun uzatsa - tut, uzatmasa - tur;
kol uzathan kolun alga aladı;
adamnı barmakların tutma - kolun tut;
adamnı kolun katı kısma,
kesingi kolungu da suu bıstırça berme;
salam alga er kişige tiyişlidi.
Oramda coluguu;
İşley turgan adamlaga algış etmey ozma;
elge kirseng, atdan tüş;
nıgışha cetseng, salam ber;
elge kirseng, çariş kurama (atdan tüşmeseng da, akırın bar);
er kişi ozgan zamanda ahşı katın (oramda olturgan), namıs etip, örge kobadı;
adamnı kolun atdan tüşüp tut;
kolların tutama dep
sıy kangaga keçirek kalıp barsang, salam ber da, sıynı tının buzma
Üyge kirgende
Er kişile
- Assalam (salam) aleykum!
- Ualikum salam!
- Üyge da igilik!
- Kelgennge da igilik! (Kelgen adam üyge kirse) Hoş kel, cuuuk bol!
Künnü keziulerinde;
Er kişile bla tişirıula neda tişirıula kesleri tübeşsele, bir birlerine eşikde, üyde, oramda bolsun, bılay salam beredile
- Tang ahşı bolsun!
- Ahşılık kör!
- Ertten ahşı bolsun!
- Ahşılık kör!
- Kün ahşı bolsun!
- Ahşılık kör!
- İngir ahşı bolsun!
- Ahşılık kör!
- Keç ahşı bolsun!
- Ahşılık kör!
Ayırıla turup emda bireunü üyünden çıga turup aytadıla
- Hayda sora, sau kalıgız!
- Sauluk Allah bersin!
- Ahşı künlü boluguz!
- Ahşılık Allah bersin!
- Ahşı ingirli kalıgız!
-Allahnı ahşılıgına colugayık!
- Tınç keçeli kalıgız!
- Tınçlık Allah bersin!
Türlü-türlü bolumlada;
- İş kolay bolsun!
- Sau bol, kolaylı bol!
Mal, cılkı kütgen adamga
- Köp bolsun!
- Sau bol, köp nasıp Allah bersin!
Üy işley turganlaga;
- Mekyamıgız ogur bolsun!
- Allah ırazı bolsun, kuuançlaga keliuçü bol!
Sabançıga, bahçada işley turgannga;
- Bereket bolsun!
- Sau bol, bereketli bol!
- Bahça tolu bolsun!
- Sau bol, bereketing köp bolsun!
İynek saua turgan tişirıuga
- Sauganıng tarkaymasın!
- Sau bol, nasıbıng tarkaymasın!
İynek saua turgan er kişige
- Akdan kuru bolmagız!
- Sau bol, bereketing kurmasın!
Satıu etgen adamga
- Bazar bolsun!
- Sau bol, Allah bereket bersin!
Er kişile cıyılgan cerde
- Nıgış bolsun!
- Sau bol, cuuuk bol bizni nıgışha!
- Nıgışıgız tolu bolsun!
- Sau bol, kel, seni da nıgışha cuuuk eteyik!
Colda tübeşsele
- Col bolsun!
- Sau bol, caşau colung carık bolsun!
Aurugan adamga anı köre kelgen aytadı
- Sausuz bolma!
- Sau bol, sauluk Allah bersin!
Sau bol, Allah ırazı bolsun!
Aşay turgannga
- Aş tatlı bolsun!
- Sau bol, caşauung tatlı bolsun!
Toyga kelgenle üynü ielerine aytadıla
- Bayramıgız kuuanç bolsun!
- Sau bol, kir üyge, konak eteyik seni da.
Uzakdan kelgen konaklaga üynü iesi aytadı
- Kuuanç bla keligiz, hoş keligiz! Kelgen ayaklarıgızga köküregim köpür bolsun, arka uzunum col bolsun!
Uzak cerde köp turup kaythannga neda bireunü konagına bılay salam beredile
- Sau kel, ogurlu künde kel!
- Sau bol, ogur – nasıp Allah bersin!
- Ayıp etme, kimse, kimladansa?
Atın aytsa, kesini atın aytıp
- Ogurluluk Allah bersin!
Ayırıla turup
İşley turgan adam bla uşak etip, kete tebiregende aytadıla
- Sau (hayır, ogurlu, kuuanç, nasıp) iş etigiz!
- İşigizni Allahutala kurasın!
- Başlagan işigizni kuuanç bla boşagız!
- Tuthan işigizden kuuanıgız!
- Kol ızıng buzulmasın!
Colda tanışhan adamga
- Sanga - sauluk, manga - esenlik!
Tengle, colouçula bolup, ayırılgan zamanda
- Sanga - igilik, manga ahşılık!
Kayınlaga aytılgan algışla
Caşnı atasına, anasına aytadıla
- Kelgen kelinigiz ogurlu bolsun!
-Kelgen kelinigiz ogur ayak bla kelsin!
-Kelgen kelin ulanla beşigin tebiretsin!
- Tolu üyürlü bolsun!
- Ulanla atası bolsun!
Kelinni cuuuklarına
- Kieuügüz da ogurlu bolsun!
- Cangı cuuukla da ogurlu bolsunla!
- Tukum-cuuuk bolsunla!
Ol - bu üyge kelin kelgenin eşitgende
- Ahşı künde kelsin!
- Ahşılık bla kelsin!
Sabiy tuuganda
- Caşar süek bolsun!
- Tuuganından caşaganına kuuanıgız!
- Allah bu sabiyge süek sauluk bersin!
- Ongnganlaga (ahşılaga) nöger bolsun!
- Atasın, anasın kuuandırıuçu bolsun!
- Atasına (anasına) uşagan caş (kız) bolsun!
- Kuuanç kününe kuuanç bla ceter nasıp Allahutala bersin barıbızga da!
Kaynak: http://zaman.smikbr.ru/readarticle.php?article_id=1694 |