Karaçaynı birinçi bardı-nazmuçusu ÖZDENLANI Saparnı «Es» atlı alamat kitabı çıkgandı. Kitabnı,avtornu üsünden da talay söz aytırga izleyme.
Duniya mal kul etgen bayladan neda kral biy etgen carlıladan tüldü Sapar ÖZDEN. Allah erkin carathan nasıblı kauumdandı ol. Kerti poetdi, alay demek, özdenlik anı kanındadı. Kan bla kirgen a, can bla çıgadı cañız. Ençi at kurab, Atlı bolurga fahmuları cetmegen, cayau barırga ua ıylıkgan miskin canla da bardıla. Anı sebebli, ala ne etedile? Arbası bolgannı arbasına minedile da, anı cırın cırlaydıla. Tolumudu alada adamlık, şayırlık?
Sautu el. XIX ömür. Misirlanı tukumu da Sautuda caşagandıla. Men bu haparların aytırık egeçle da ol tukumnu bek kolaylı üyürünü - Misirlanı İshaknı (Çıpçıknı) bla Taukenlanı Ayşatnı kızlarıdıla. Ol kıyın ömürde ne elektriçestvo, ne suu, ne gaz bolmagan zamanda (Erisseyni kalayındaça) bu eki ogurlu adam ceti sabiy ösdürgendile. Tört caş bla üç kız: İnal, İnaluk, Bilyal, Mutay, Hadicat (Kacau), Fatimat (Horasan) em Saniyat. Ol kıyın zamanda bıllay bir sabiyni ösdürüp, adam eterge kallay bir cigitlik bla adamlık kerek edi!
Keligiz, bu Cañı cılda, bu karaçay-malkar saytdan başlab, kayda da, ana tilibizde söleşeyik, cazayık. Başha halklanı adamlarına aytılır zatnı orus, iñiliz, türk tillede da aytayık, kalgan zatnı ua kesi tilibizde bardırayık.
Bir elde Aytek dep bir kişi caşagandı. Anı caşına da Aytek atagandıla. Caşnı atası ölgendi. Elde bolgan adetge köre, caşı atasına kara kiyip başlagandı. Kara kiygen adetleri alay bolgandı: bir cılnı içinde kara kiygen üyden tışına çıkmagandı. Cılı cetgende, teñ caşları cıyılıp, oraza açhan kün onou etgendile: - Barayık da, Aytekni karasın teşdireyik da, elge tuura eteyik, - degendile. Bıla barganda, başha bir kauum caş cıyılıp, Aytekni elge körgüztüp turganların körgendile. Ol zatlanı körgende, artda bargan caşla kaytıp tebiregendile.
